In de moestuin in november kunnen, naast de laatste zomergroenten, tevens andijvie, rapen, Chinese bieslook, bloemkool, schorseneren, boerenkool, aardperen, roodlof, groenlof, prei, bladkool, spruitjes, raketsla, veldsla, snijbieten, witlof, wortels, rammenas, pastinaak en winterpostelein geoogst worden. Bij de meeste groentes is het niet nodig om bij het oogsten ook de wortels te verwijderen. Je kunt de plant vlak boven de grond afknippen en de wortels in de grond laten verteren. Bij snijbiet en loof moet wel de wortel verwijderd worden, omdat bij deze planten de kans groot is, dat ze opnieuw gaan groeien. In verband met knolvoet moeten ook bij alle koolsoorten de wortels verwijderd worden. Knolvoet is een ziekte waardoor de plant slap gaat hangen. De wortels mogen dan ook niet op de composthoop terechtkomen, maar in de container voor gft-afval.

Omdat de grond te koud is in november, zijn er maar weinig soorten groentes die nu nog gezaaid of geplant kunnen worden. Snijbiet en rabarber kun je nog zaaien in november. Oude wortelkluiten van rabarber kun je opgraven en in stukken delen, waarbij je erop moet letten, dat elk stuk een paar groeiknoppen heeft. De stukken kunnen daarna herplant worden. Ook sjalotten en knoflook kunnen nog geplant worden, maar dan wel op dagen dat het niet vriest. Bollen knoflook kunnen het best geplant worden op een verhoogd plantenbed, zodat ze niet heel de winter in het vocht staan. Een andere groente die heel goed nog in je moestuin in november in de volle grond gezaaid kan worden, zijn tuinbonen. Wanneer je ze eerder zaait, zullen de planten te groot worden en grotere planten zijn minder vorstbestendig. In je moestuin in november kunnen fruitplanten zoals bijvoorbeeld bessenstrijken geplant worden. Omdat de dagen korter worden, gaat de plantengroei stukken langzamer. Schorseneren, warmoes, spruitjes, winterprei, selder, pastinaak, kervel en savooiekool kunnen buiten overwinteren, maar zijn zeker gebaat bij een beschermende laag van bladeren.

Moestuin onderhoud in november

Bij moestuinonderhoud in november hoort naast het zaaien en oogsten tevens het starten met het maken van voorbereidingen voor het nieuwe seizoen. Bedden die niet ingezaaid zijn, kun je het best bedekken met compost. Onkruid krijgt dan geen kans om te groeien en je voorkomt uitspoeling. Bij uitspoeling zorgt o.a. neerslag ervoor, dat deeltjes van de bodem van boven naar beneden worden verplaatst. Hierdoor verdwijnen voedingsstoffen uit de bodem, waardoor verzuring optreedt en de pH-waarde van de bodem daalt.

Als laatste nog wat moestuitips november:

• Een goed idee is het maken van een plattegrond. Hierop kun je aangeven welke zaden waar hebben gestaan. Doe dit om rekening te houden met vruchtwisseling: het is beter om niet elk jaar hetzelfde gewas op dezelfde plaats te zaaien.
• Heb je de tomatenplanten opgeruimd en wil je dezelfde potten volgend jaar opnieuw gebruik? Dan kun je ze het best eerst ontsmetten.
• Wanneer je nu een paar percelen afdekt met zwart plastic, kun je de groentenoogst van bijvoorbeeld erwtjes vervroegen. Door het doek blijft de grond namelijk warmer en droger. De erwtjes die u half januari binnenshuis heeft gezaaid kunnen dan al begin maart in deze percelen worden geplaatst en afgedekt met vliesdoek. Vervolgens kunnen ze eind mei worden geoogst.
• Vaak zie je narcissen geplaatst rondom bloeiende fruitbomen. Dit is niet alleen schitterend om te zien, maar ook nog eens functioneel. Narcisbollen planten rondom fruitbomen zou namelijk knaagdieren weghouden bij de wortels van de bomen. Hoewel het niet bewezen is, zou het komen door de toxines in de bloembollen: knaagdieren houden hier absoluut niet van en laten de bollen én bomen met rust! Reden genoeg dus om bij moestuinonderhoud in november ook narcissenbollen te planten.

Over de auteur